De auteur

Johan Bollen

Half zelfportret (2012)

Geschiedenis

Ik ben geboren in 1964 in Maaseik, België, en groeide op in de gemeente Lanaken in België. Na het behalen van een diploma psychologie in Leuven, vertrok ik begin van de jaren negentig naar El Salvador om er te werken als coöperant in de ontwikkelingssamenwerking. Daarna werkte ik als Vrijwilliger voor Verenigde Naties in Tegucigalpa, in een programma ten behoeve van straatkinderen, terwijl ik 's avonds en in de weekends voornamelijk schilderde. Het was in die tijd dat ik voor de eerste keer het gevoel kreeg dat ik 'kunstwerken' aan het maken was, alhoewel ik al sinds mijn studententijd schilderde en met fotografie bezig was. Maar dit was anders. Ik kreeg koude rillingen van de werken die ik maakte. In die tijd in Tegucigalpa besefte ik dat mijn weg in dit leven beter die van de kunst zou kunnen zijn. Eind jaren negentig keerde ik terug naar België met het idee die weg te volgen. En dat heb ik tot nu toe gedaan, ook toen ik na twee jaren België naar Bolivia vertrok, waar ik tot nu toe woon en de kans heb kunst te laten ontstaan. Ik heb nog steeds het gevoel iets zinvols bij te dragen door mijn werk.

Rode bollen

In de tijd dat ik in Tegucigalpa woonde ontstonden er verschillende werken waar twee rode bollen een prominente maar onduidelijke rol speelden ('Levensboom' bijvoorbeeld). Na een handvol van die werken begon ik die twee bollen te beschouwen als verwijzend naar de identiteit van de kunstenaar. Er was tenslotte ook de voor de hand liggende associatie met mijn achternaam. Ik was altijd al terughoudend om mijn naam op een werk aan te brengen, maar deze twee rode bollen waren deel van het werk, en ontstonden spontaan tijdens het proces in plaats van dat ze naderhand op het werk werden aangebracht. Tot nu toe 'gebruik' ik de twee rode bollen vaak als verwijzing naar de 'auteur' van het werk.

Ik besef dat deze auteursidentificatie, die zich soms laat zien als twee rode ogen, en dan weer in de vorm van twee koperen bulten, veel onduidelijker is dan een handtekening, en dat trekt me aan vanuit een interesse voor de anonimiteit in de kunst. Ik laat wel ook regelmatig mijn naam achter op de werken, wat me nog steeds overkomt als onnatuurlijker en soms ook ijdeler dan de twee rode bollen, ook al besef ik dat een duidelijk oeuvre-identificerend teken niet noodzakelijk vanuit een egocentrische motivatie hoeft aangebracht te worden op een werk.

In sommige werken worden de rode bollen tot onderwerp zelf van het werk ('Fading artist identity'), of komt de relativiteit van het auteurschap op een andere wijze centraal te staan (“Pequeño” por).

Tentoonstellingen

Met hulp van Geert van Vaerenbergh had ik einde jaren '90 de kans een aantal van mijn werken uit de Tegucigalpa periode ten toon te stellen in een zaal van de gemeente Denderleeuw. Samen met Ben Decock en Ingrid Moons werd rond het jaar 2000 de tentoonstelling 'Zelfportretten van de menselijke natuur' georganiseerd in hun Kijkschuur in Wortegem Petegem, met een andere selectie uit de Tegucigalpa werken. Sindsdien stelde ik nog één keer ongeveer individueel tentoon (een expositie genaamd 'Revelándose') samen met Jan Rossel in 2005 in de Alliance Française in La Paz. Deze tentoonstelling werd georganiseerd met hulp van Frank Van de Craen en Bertrand Dufieux.

Aan groepstentoonstellingen nam ik deel in de Casa Presidencial in Tegucigalpa in de jaren '90, en aan een keramiek tentoonstelling georganiseerd door Mario Sarabia in La Paz in 2010.

JB 06-03-2012