Info 'Tegucigalpa 1994-1998'

Qua menselijk onrecht heb ik nooit méér indrukwekkende ervaringen gehad dan tijdens de jaren dat ik in Tegucigalpa woonde, toen ik overdag een organisatie hielp die met straatkinderen werkte en 's avonds en in de weekends een tweede job aanvatte, schilderend op mijn terrasje van nog geen 3 vierkante meter. Ik denk dat mijn ervaringen met straatkinderen een diepgaande invloed op mijn werk in die tijd gehad hebben. Ook al waren het improvisaties, waarbij ik geen idee had wat er uit mijn penseelhandelen zou ontstaan, waren de werken die ontstonden allesbehalve abstracte celdelingen zoals vele van de werkjes uit San Salvador. Dit leek wel het leven dat hier door me sprak en iets wilde zeggen. Ik leek wel haar gewillige borstel. Het is ook de tijd waar ik meer dan eens bij het plotse beëindigen van een werk een rilling door me kreeg. Het was de tijd dat ik de hobby meer en meer als de hoofdtaak begon te beschouwen. Ik had iets belangrijks te zeggen...via kunst. Wie had dat gedacht? Mijn twijfel over wat te doen in dit leven werd een kunstdoordrongen zekerheid. Ik wist toen alleen niet dat die weg zo pijnlijk kon zijn. Nu lijkt het soms meer een vloek dan een zegen die kunstweg. Maar toch ben ik alles bijeen blij nog steeds de mogelijkheid te hebben verder te gaan op die weg, zelfs al lijkt mijn handelen een roep in duisternis die de kunstwereld voor me is, zelfs al weegt de last om voor werken te zorgen die geen publiek kennen en genegeerd worden vanuit een heersend 'actueel' kunstparadigma, waarvan ik me met de dag meer vervreemd voel, maar dat ik ook met de dag meer lijk te begrijpen in haar beperktheid, haar tijdelijkheid. Er lijkt nog zo veel te zeggen via mijn werk. Dit pad nu de rug toe keren lijkt zelfs op een soort van verraad.

Twee tentoonstellingen met telkens een veertigtal werken maakte ik met behulp van vrienden van de werken uit die Tegucigalpa periode. De eerste tentoonstelling kwam tot stand met hulp van Geert Vanvaerenbergh in een zaaltje bij het gemeenteplein in Denderleeuw. De tweede tentoonstelling werd georganiseerd met hulp van Ben De Cock en Ingrid Moons in hun Kijkschuur in Wortegem-Petegem. De werken waarvan ik foto's heb, en die ik hier presenteer komen op een paar werken na uit die eerste jaren in Honduras, van 1994 tot 1996. Het is een greep uit de werken die ik had toen ik een afspraak maakte met de fotograaf Max Hernandez om het schilderij 'Arboles de Fiesta' te ruilen voor een aantal foto's van werken. Ik hoop ooit een beter overzicht te kunnen geven van de meer dan honderd werken die ik in die Tegucigalpa tijd gemaakt heb, en zeker van de belangrijkere werken uit de latere jaren, waarvan me nu 'Cirkel van geweld', 'De vlieg en de Krijger', 'Kandinsky birds' en 'Penisring' als voorbeelden te binnen schieten.

In Tegucigalpa kwam ik ook voor het eerst in aanraking met de 'officiële' kunstwereld. Ik deed er enkele keren mee aan groepstentoonstellingen in de Antigua Casa Presidencial. Een keer herinner ik me aangenaam verrast te zijn door de prominente plaats dat men aan een van mijn werken gegeven had, zichtbaar op een muur op een grote afstand door verschillende zalen heen kijkend. Dat sculpturale schilderij werd onvermijdelijk door het publiek omgedoopt tot 'Mitch', de naam orkaan die een ravage had aangericht in Honduras. Ik maakte het werk echter vóór de ramp. Die initiële positieve ervaring met de kunstwereld in Honduras staat in contrast met de kille ontwijkende houding die ik in België voornamelijk tegen kwam. Alhoewel er ook daar mensen zijn die mijn werk appreciëren.

Ik herinner me ook met Mario Jaen bevriend te hebben geraakt in Tegucigalpa, voor wiens theaterstuk 'Orquesta de señoritas' ik een aantal ontwerpen voor affiches maakte op karton en uitdeelde aan de leden van de theatergroep. Ik herinner me de muurschildering die ik maakte in ons huurhuis in Barrio La Leona. Zou die schildering nog bestaan? Ik herinner me een kunstproject met kinderen, waar ik op de muren van Casa Alianza in La Paz hen een schilderij liet maken, echter niet naar de smaak van de volwassenen, en niet lang daarna overschilderd. Ik herinner me de werken waaraan ik bezig was mee te nemen naar het toilet of te schilderen in bad. Het was een tijd dat kunst met spectaculaire sprongen de overhand begon te krijgen. Ik schaamde me soms me niet met dezelfde soort van gedrevenheid op mijn werk met straatkinderen te kunnen richten. Het was ook een tijd waar kunst heilig was, als ik het zo mag zeggen, waar het idee van kunst als een onvoorwaardelijk geschenk zijn ingang vond.

Toen ik terugkeerde naar Europa na vier jaren Tegucigalpa, was ik overtuigd dat ik me diende toe te leggen op die kunst. En dat heb ik sindsdien gedaan. Ik hoop dat ik het kan blijven doen zo lang ik het gevoel heb met mijn kunst een waardevolle bijdrage te kunnen geven aan het leven.

De werken hier gepresenteerd hebben originele titels in verschillende talen. Ik herinner me niet steeds in welke taal de titel oorspronkelijk tot me kwam. Ik heb de werken hier niet bij me in La Paz, terwijl ik de website maak. Mogelijkerwijze zijn een aantal titels op de website vertalingen. Maar het is wel vrij zeker dat een werk als 'Crime scene' geen vertaling is van 'Misdaad scene'. 'Arboles de Fiesta' zou dan wel eens 'Party trees' kunnen gedoopt zijn op de achterkant van het werk. Ook de afmetingen en het precieze jaartal van deze 24 werken heb ik hier dikwijls niet bij me. Zowat al deze werken werden gemaakt werden tussen 1994 en 1996 en ook de grootste onder deze schilderijen ('The Critic ', 'When I quit smoking', of 'Sala de espera') meet nog steeds minder dan een vierkante meter. Het zijn werken van 'klein formaat' zou men kunnen zeggen. Dit schrijvend moet ik denken aan het schilderij 'Jan met de pet' dat ik ook in Tegucigalpa maakte en een paar vierkante meter doek in beslag neemt.

De hier gepresenteerde schilderijen hebben allemaal een kader meegekregen. Bij de vroegere werken gaat dat om een kader die ik uitkoos of samenstelde in een commerciële kaderwinkel. Bij de latere werken ging ik samen met schrijnwerkers hout zoeken bij zagerijen en maakte ik de ontwerpen van de profielen zelf. Zeker bij deze werken beschouw ik de kader als een deel van het werk, dat daardoor een soort van sculptuur wordt. De latere kaders werden dikwijls 'functioneel' ontworpen, met een rechte zijkant en een verhoogde rand aan de voorkant zodat er gemakkelijk een beschermingspaneel voor de werken kan gezet worden. De kleuren van het hout spelen ook een rol. Ik denk hier bijvoorbeeld aan de kader in geel hout die 'De trage tijd' beschermd en de betekenis van het werk benadrukt niet alleen qua kleur, maar ook omwille van de duurzaamheid die er uit spreekt. De spieramen die ik liet vervaardigen voor die latere werken uit de Tegucigalpa periode dragen (hopelijk) diezelfde anti-wegwerp en lange termijn boodschap uit. Ik schilderde toen meestal op doek. Dat was niet de beste keuze voor kleinere werken waarschijnlijk. De doeken waren van het type Galicia of Antwerp van het merk Fredrix. Er was een goede zaak voor schilderspullen in Tegucigalpa indertijd.

Tussen de jaren 1994 en 1998 verbleef ik ook een maand in Vancouver. Uit die tijd dateert het werkje 'Two dead men' bijvoorbeeld.

JB 27-03-2013

Een tweede groep van werken uit de Tegucigalpa periode werd toegevoegd aan de website. Gebruik werd voornamelijk gemaakt van foto's van werken die zich in het huis in Iddergem bevonden in 2013. Ik plan nog minstens één groep met werken te incorporeren in de website uit deze periode, waarin het stilaan tot me doordrong dat ik een doel in mijn leven gekregen had. Een doel dat samen te vatten leek onder de vage noemer 'kunst'.

JB 13-12-2013

Info

Expo

Exposities

Expositie 'Tegucigalpa 1994-1998'

Informatie expositie 'Vroege werken'

Informatie expositie 'Iddergem 1998-2000'

Informatie exposities

Informatie expositie 'Tegucigalpa 1994-1998'